Đặng Thái Sơn - Người Được Chopin Chọn

“Một thiên tài âm nhạc” - đó là nhận xét về NSND Đặng Thái Sơn của Isaac Stern (1920 - 2001), nghệ sĩ vĩ cầm bậc thầy của Mỹ. Năm 1980, Đặng Thái Sơn là người châu Á đầu tiên được trao HCV tại cuộc thi dương cầm lần thứ 10 tại Warsaw (Ba Lan).

Năm 1982, anh là nghệ sĩ trẻ tuổi nhất nhận danh hiệu NSND do Nhà nước trao tặng. Đặng Thái Sơn bắt đầu học piano với mẹ mình, nghệ sĩ Thái Thị Liên tại Hà Nội và sự hướng dẫn của nghệ sĩ dương cầm người Nga Isaac Katz, sau đó học nâng cao tại Moscow State Tchaikovsky Conservatory (Nga) với nghệ sĩ Vladimir Natanson và Dmitry Bashkirov. Sau chiến thắng giải Chopin Competition năm 1980, anh biểu diễn trên 40 quốc gia với những dàn nhạc nổi tiếng thế giới, thường xuyên được mời thuyết trình tại các lớp nhạc ở nhiều quốc gia, là khách mời danh dự và là thành viên ban giám khảo ở nhiều cuộc thi piano quốc tế.

Đã có nhiều bài báo hay bài nghiên cứu về ông nhưng  đây là lần đầu tiên có một cuốn sách tái hiện toàn bộ cuộc đời Đặng Thái Sơn, lại của một tác giả nước ngoài. Bà là nhà báo, nhà phê bình âm nhạc người Nhật Ikuma Yoshiko - một cái tên quen biết trong giới âm nhạc cổ điển Nhật Bản và quốc tế. Tốt nghiệp Trường âm nhạc Tokyo, Ikuma Yoshiko đã có thời gian làm việc tại một hãng ghi âm và là chủ biên cho một tạp chí chuyên về piano có tên Chopin. Hiện bà là nhà báo tự do.

Cuốn sách ra đời nhận được nhiều lời khen ngợi của các tạp chí chuyên về âm nhạc cổ điển vì đã thể hiện một cách chân thực đến cảm động chân dung Đặng Thái Sơn, từ lúc còn là một cậu bé đầy mặc cảm, yếu đuối, tới khi chiến thắng chính bản thân mình để giành Giải Nhất thuyết phục tại cuộc thi âm nhạc danh giá bậc nhất thế giới: Cuộc thi piano quốc tế Chopin năm 1980, và sau đó trở thành một nghệ sĩ biểu diễn danh tiếng. Tạp chí Mostly Classic, rất uy tín tại Nhật Bản, đã chọn cuốn sách này là “Cuốn sách của tháng” (tháng 3-2003).

Trong lời cuốn sách, Ikuma Yoshiko có thổ lộ rằng, bà muốn “giải mã” Đặng Thái Sơn, tìm hiểu sức mạnh nào đã khiến chàng trai bé nhỏ, đến từ một xứ sở không được ghi danh trên bản đồ âm nhạc cổ điển quốc tế, lại có thể chinh phục được một ban giám khảo cực kỳ khó tính ở cuộc thi Chopin, chinh phục khán giả ở quê hương Chopin và sau đó là chinh phục cả thế giới âm nhạc cổ điển.

Người đọc có thể gặp trong cuốn sách này những câu chuyện giản dị về Đặng Thái Sơn khi còn nhỏ giữa thời điểm đất nước đang có chiến tranh và cuộc sống khó khăn trăm bề; những chuyện cảm dộng về những ngày vừa mưu sinh vừa học đàn trong mùa đông nước Nga băng giá, về sự mặc cảm khi đến một cuộc thi tập hợp toàn những tài năng trẻ hàng đầu của âm nhạc thế giới. Và tất nhiên, sẽ cùng tác giả hân hoan chứng kiến Đặng Thái Sơn lần lượt vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng mặc cảm nằm sâu trong con người mình, để được vinh danh, trở thành một ngôi sao trong làng nhạc cổ điển.

Bên cạnh đó là rất nhiều chuyện “hậu trường” của thế giới âm nhạc cổ điển, những gì ẩn khuất sau các cuộc thi lớn, những bất đồng giữa các bậc thầy về cái nhìn dành cho những lứa hậu sinh... Bằng sự uyên thâm của một nhà phê bình âm nhạc, Ikuma Yoshiko còn cho người đọc đại chúng rất nhiều kiến thức về âm nhạc cổ điển, khiến có thể hình dung ra cả một không gian rộng lớn bao quanh nhân vật chính Đặng Thái Sơn.

Đặng Thái Sơn - Người được Chopin chọn do Công ty Sách Phương Nam mua bản quyền và tổ chức dịch thuật, phối hợp cùng Nhà xuất bản Trẻ ấn hành. Sách được phát hành trên toàn quốc vào ngày 2-5.

Trần Linh - Báo HNM 04/05/2008