Nhiễm Cytomegalovirus Ở Bệnh Nhân Ghép Tạng

GS.BS Trần Văn Sáng, Nguyên chủ nhiệm bộ môn tiết niệu ĐHYD TOHCM, Nguyên chủ tịch Hội Niệu - Thận học TPHCM giới thiệu cuốn sách này: Hiện nay tại bệnh viện Chợ Rẫy, công tác ghép thận đã trở thành thường quy và số bệnh nhân được ghép đã vượt qua con số một trăm. Ngoài ra, bệnh viện còn tiếp nhận nhiều bệnh nhân được ghép từ nơi khác đến để theo dõi và chăm sóc, đặc biệt là những bệnh nhân được ghép thận từ Trung Quốc. Như vậy, số bệnh nhân đã khá đông và ngày càng đông hơn. Do đó, việc theo dõi và xử lý các biến chứng sau ghép là việc thường xuyên phải làm. Trong các biến chứng sau ghép, ngoài biến chứng thải ghép cấp và mạn, những trường hợp nhiễm trùng cơ hội cũng xuất hiện khá nhiều. Trong đó, nhiễm cytomegalovirus chiếm một vị trí rất quan trọng vì nó gây ra những hậu quả nặng nề mà có thể đưa đến tử vong.

   Việc phát hiện bệnh sớm và có phương pháp điều trị thích hợp là một vấn đề bức thiết đối với người thầy thuốc chăm sóc bệnh nhân sau ghép tạng. Tất cả các bệnh nhân này đều phải dùng thuốc ức chế miễn dịch, do đó sức đề kháng bị giảm, làm cho các tác nhân gây nhiễm trùng cơ hội và đặc biệt là cytomegalovirus có điều kiện phát triển và gây bệnh. Tuy nhiên, nhiễm cytomegalovirus từ trước đến nay vẫn còn khá mới mẻ đối với các thầy thuốc lâm sàng, vì trong điều kiện bình thường, bệnh này rất ít gặp. Do đó, tôi rất hoan nghênh sự ra đời của quyển sách “Nhiễm cytomegalovirus ở bệnh nhân ghép tạng” của Tiến sĩ Từ Thành Trí Dũng.

            Đây là một quyển sách được tra cứu khá công phu và cập nhật, cung cấp các thông tin mới về bệnh này, giúp cho các thầy thuốc lâm sàng có những tư liệu để hiểu biết về cytomegalovirus và bệnh do nó gây ra. Ngoài ra, độc giả sẽ có được những thông tin về cách chẩn đoán và điều trị nhằm giải quyết bệnh một cách hiệu quả. đặc biệt là đối với bệnh nhân ghép tạng.

            Tôi mong rằng quyển sách này sẽ hữu ích cho các thầy thuốc lâm sàng và các bác sĩ có trách nhiệm theo dõi những bệnh nhân ghép tạng, để giúp cho công tác ghép tạng ở nước ta không ngừng phát triển.

GS Trần Văn Sáng

Lời nói đầu

Mặc dù với những tiến bộ về kỹ thuật mổ cũng như sự ra đời ngày càng nhiều của các thuốc ức chế miễn dịch hiện nay, nhưng việc theo dõi và điều trị sau ghép vẫn còn gặp không ít khó khăn. Trong đó, nhiễm trùng cơ hội sau ghép vẫn là vấn đề làm đau đầu các thầy thuốc. Đặc biệt, cytomegalovirus là tác nhân gây bệnh thường gặp và cho đến nay nó vẫn là mối đe dọa nguy hiểm cho các bệnh nhân ghép tạng.

          Bệnh do cytomegalovirus thường xảy ra sau khi ghép, tiên lượng xấu vì làm giảm chức năng của tạng ghép. Trường hợp nặng có thể đưa đến tổn thương đa phủ tạng và cuối cùng là tử vong.

Do đó vấn đề chọn bệnh trước ghép, chẩn đoán sớm, cũng như điều trị dự phòng nhiễm cytomegalovirus sau ghép đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống, nhằm bảo đảm kết quả lâu dài cho bệnh nhân ghép tạng.

Hiện nay ở nước ta ghép thận đã trở thành thường quy và trong những năm tới ghép gan, ghép tụy, ghép tim,… cũng sẽ được thực hiện. Tuy nhiên, lĩnh vực ghép tạng của chúng ta vẫn còn non trẻ và cũng gặp không ít những trở ngại ban đầu, nhất là vấn đề điều trị và theo dõi sau ghép. Một trong những khó khăn đó chính là vấn đề chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa nhiễm cytomegalovirus.

Với mong muốn được góp phần vào sự phát triển của chuyên ngành ghép thận, xin trân trọng giới thiệu quyển sách này đến với quý đồng nghiệp, quý độc giả. Tất cả các hình ảnh minh họa, các bệnh án lâm sàng được trích dẫn trong quyển sách này đều đã có sự đồng ý của các tác giả hoặc cơ quan có thẩm quyền. 

Chân thành cám ơn Giáo sư Trần Văn Sáng, người thầy đã dày công dạy dỗ tôi trên bước đường học thuật y khoa.

Chân thành cám ơn quý đồng nghiệp trong khoa Tiết Niệu, bệnh viện Chợ Rẫy đã cùng tôi chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm trong công tác ghép thận.

Chân thành cám ơn quý bác sĩ và nhân viên Khoa Phẫu thuật ghép tạng, Đại học Y khoa South Carolina – Hoa Kỳ đã giúp đỡ và cung cấp tài liệu trong thời gian tôi theo học tại đây.

Chân thành cám ơn các tác giả đã cho phép tôi sử dụng bài vở và hình ảnh nghiên cứu về cytomegalovirus trong quyển sách này.

Vì đây là lĩnh vực hoàn toàn mới, chắc chắn quyển sach không tránh khỏi sai sót. Kính mong được sự góp ý của quý thầy, quý đồng nghiệp và quý độc giả. Xin chân thành cám ơn.

Tác giả