Những Sườn Núi Lấp Lánh

 Những Sườn Núi Lấp Lánh

Xin được trích một đoạn hơi dài từ tạp văn Tiếng rao trong mưa của Lê Minh Khôi để mở đầu cho Lời giới thiệu này.

“Cách đây hơn hai mươi năm, lũ chúng tôi, những cậu học sinh lớp mười của Trường chuyên PTTH tỉnh Nghĩa Bình co ro về quê ăn Tết trong cái rét căm căm cuối năm…

Từ ga Quảng Ngãi tù mù tối, chúng tôi Khôi, Việt, Đông, Dũng, Đinh, Huy đi dọc con đường Hùng Vương (hình như thuở ấy còn mang tên Phan Bội Châu thì phải) để xuống đường Quang Trung đón xe về nhà. Trời lạnh. Bụng đói. Túi nhẵn tiền. Chúng tôi vừa đi vừa run lập cập. Một tiếng rao: Ai bánh mì hông? rồi người bán bánh mì với bếp than đỏ rực tiến sát chúng tôi. Nhìn nhau như thử hỏi có đứa nào còn đồng nào không. Cuối cùng thì chúng tôi cũng gom góp được số tiền đủ mua hai ổ bánh mì không nhân. Chia nhau hai ổ bánh mì khiêm tốn mà ấm nóng, chúng tôi đứa nào cũng cảm giác như mình vừa thưởng thức một món sơn hào hải vị nào đó. Bây giờ nhắc lại vẫn còn thòm thèm cái cảm giác ngày ấy. Và hương thơm của ổ bánh mì cũng như tiếng rao đêm đã theo tôi hơn hai mươi năm trời lang bạt tứ phương”…

Hai mươi năm là khoảng thời gian đong đếm khi tác giả ngồi viết Tiếng rao trong mưa. Cảm giác khi gập lại quyền sách như vừa nhấc quăng một chiếc mỏ neo để tạm dừng con thuyền thời gian đang lao về phía trước. Khi khép mắt lại, tưởng tượng chiếc neo đang chìm dần vào những tầng nước, cũng là lúc ai cũng bồi hồi nhớ lại một thời ngây thơ tuổi mới lớn quá đỗi mộng mơ. Cảm ơn Lê Minh Khôi đã nhớ và nhắc lại một kỷ niệm đẹp thời đi học. Mà, khi ta lớn không hiểu nguồn cơn của nỗi trớ trêu hay sự trừng phạt nào, hầu hết những kỷ niệm đẹp đều đã bị tẩy xóa trong trí nhớ. Hay những gì đẹp đẽ đã bị một trận cuồng phong nào đó bứng lên rồi quăng tuốt tận nơi nào. Cảm ơn Khôi đã kịp lúc phục hồi những ký ức đẹp đẽ, ấm áp thuở hồn nhiên, trong vắt trong veo.

Lê Minh Khôi làm thơ trước khi viết văn. Thuở nội trú trường chuyên Nghĩa Bình, Khôi đã có biệt tài … xuất khẩu thành thơ. Và thơ lúc nào cũng lai láng trước những… mối tình tưởng tượng tuổi học trò. Thời sinh viên ở Đại học Y Huế, Khôi thường có thơ đăng trên tạp chí Áo Trắng. Những vần thơ lãng mạn, tâm tình, chân thật.

Khôi viết tạp văn có lẽ từ thời blog yahoo 360. Những năm tháng dài đằng đẵng xa đất nước, xa quê hương, xa gia đình; khiến suy tư và tâm tình trào lên như những cơn sóng. Có lẽ một năm nội trú tại Pháp cộng ba năm nghiên cứu sinh ở Đức đã biến một Lê Minh Khôi… thơ thẩn thành một Mạc Đại tạp văn chất chứa nhiều tâm trạng và chiều kích của suy tư.

Nhưng con đường đi của Lê Minh Khôi đâu phải để thành một nhà văn mà để làm một bác sĩ tim mạch. Khôi đã dành suốt 13 năm liên tục để học tập và nghiên cứu. Khôi bảo vệ luận án Tiến sĩ y khoa với điểm xuất sắc tại trường Đại học Rostock (Đức). Khôi cũng đã biên dịch và xuất bản vài cuốn sách chuyên ngành tim mạch. Nhưng mừng là giữa bao thứ bủa vây của đời sống cơm áo gạo tiền, và sự thách đố của công danh, quyền lực; Khôi vẫn luôn thao thức, luôn dành thời gian cho những trang viết. Dẫu thời gian đó là ít ỏi, nhưng hy vọng về những điều tử tế thì luôn lớn lao. 

Đọc tạp văn của Lê Minh Khôi, cụ thể là trong tập Những sườn núi lấp lánh này, chúng ta có thể thấy chia làm ba phần. Phần thứ nhất: những hoài niệm kiểu “thương nhớ đồng quê” của một đứa con lưu lạc. Phần thứ hai: những trăn trở phận người được nhìn từ một bác sĩ. Phần thứ ba: sự soi chiếu sau những chuyến đi ra ngoài biên giới của một trí thức. Ấy là tạm chia ra vậy.  Nhưng hình như ở Lê Minh Khôi có rất ít sự phân vai. Ở đâu, trong hoàn cảnh nào, Khôi vẫn luôn đau đáu một nỗi niềm với quê hương, cố xứ.

Hiểu được điều đó, chúng ta sẽ hiểu đâu phải ngẫu nhiên mà Lê Minh Khôi chọn tạp văn Những sườn núi lấp lánh để làm nhan đề cho cuốn sách.

Khởi đi từ giấc mơ để rồi thành nỗi nhớ nhung đến giày vò. Để rồi khi phiêu du đến vùng núi Alpes, hay bay qua rặng Hy Mã Lạp Sơn vời vợi và dải Ural mênh mông thì Lê Minh Khôi lại nhớ về những sườn núi lấp lánh quê nhà. Nhưng bên nỗi nhớ là đau đáu một niềm trăn trở: “Càng yêu những vùng đất mới bao nhiêu, tôi càng chạnh lòng thương nhớ quê nhà bấy nhiêu. Dưới áp lực mưu sinh, những người dân nghèo quê tôi đành đi làm lâm tặc cho dù không phải những lâm tặc bất đắc dĩ này không biết xót xa khi phải ra tay triệt hạ núi rừng vốn đã bao bọc, chở che và nuôi sống họ từ đời này sang đời khác. Trong giấc mơ của mình tôi vẫn thấy một ngày những sườn núi quê tôi không còn trơ trụi, không còn lở lói sau những cơn mưa nữa mà chúng đã lấy lại được vẻ lấp lánh rạng rỡ và có đôi phần cao ngạo, bí ẩn khi xưa. Và hình như tôi còn mơ thấy những khuôn mặt đen nhẻm muội than cũng rạng rỡ vô ưu trong lễ hội dân gian truyền thống như những người nông dân ở vùng Alpes, nơi mà có lẽ họ chưa bao giờ biết đến dù chỉ là cái tên” (Trích Những sườn núi lấp lánh)

Cứ như thế, đọc Những sườn núi lấp lánh chúng ta thấy được sự lấp lánh của cảm xúc cùng sự ấm áp của tình người. Viết về những vẻ lấp lánh cũng là đi tìm cái đẹp bị vùi dập hay khuất lấp giữa đời thường. Như con nhện bé nhỏ chăm chỉ giăng lưới không phải để bẫy bắt những con mồi mà chỉ để giữ lại vẻ lấp lánh của những giọt sương, tia nắng và cả những hư ảo sắc màu.

Ngoài những vẻ lấp lánh thì nói một cách nào đó những trang văn của Lê Minh Khôi như là những đơn thuốc cho những người đang bị kháng thuốc, lờn thuốc.

Xin được cảm ơn bạn Lê Minh Khôi đã bền bỉ, miệt mài cùng những trang viết tưởng chừng như nhỏ bé, để cho chúng ta thấy được vẻ lấp lánh của tâm hồn con người trong một thế giới tưởng chừng như chỉ có sự “lấp lánh” của kim tiền. 

Trần Nhã Thụy

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tác giả Lê Minh Khôi sinh năm 1973, quê Quảng Ngãi, hiện sống tại TPHCM. Anh hiện là PGS.TS – BS Tim mạch và Hồi sức, Bệnh viện Đại học Y Dược; giảng viên bộ môn Hồi sức cấp cứu – Chống độc, Đại học Y Dược TPHCM. Đã biên dịch một số tác phẩm chuyên ngành tim mạch.

Với bút danh Mạc Đại và Lê Minh Khôi, anh từng có thơ, tản văn xuất hiện trên nhiều tờ báo và từng góp mặt trong các tập: Khúc Giêng Hai (thơ), Về thương chim sẻ (tạp bút), Không gian tiệm nước (tạp bút)…

Mua sách online tại Bookbuy.vn và nhận nhiều ưu đãi.